De hormonen zijn de belangrijkste oorzaak van het ontstaan van acne. Maar er zijn wel dingen die je beter kunt doen of juist laten om het binnen de perken te houden.

• Gezond leven helpt voor een gezonde huid. Eet evenwichtig, met vooral veel fruit, drink veel water, rook niet, neem voldoende nachtrust en ga niet te veel zonnen.
• Make-up op basis van vet of olie is niet goed voor een huid met puistjes. Gebruik liever make-up op waterbasis.
• Maak de huid hoogstens tweemaal per dag schoon. Gebruik lauwwarm water en een pH-neutrale zeep (wastablet of emulsie).
• Krabben, peuteren en uitknijpen kunnen ontstekingen en littekens veroorzaken. Laat witte comedonen en grote puisten met rust. Je mag alleen mee-eters (zwarte comedonen) en rijpe puistjes uitknijpen. Neem dan eerst een warme douche of leg er een vochtig kompres op. Dan gaan de poriën open.
• Ga eens naar een schoonheidsspecialist of een huidtherapeut. Daar kun je advies krijgen over verantwoord uitknijpen. Er zijn behandelingen die een gunstig effect hebben op acne.
• Zonlicht kan helpen tegen de ontstekingen, vooral in een droog klimaat. Vochtige warmte is minder gunstig. Het is niet zeker of de zonnebank ook zo'n goed effect heeft. De UV-straling van de zon en de zonnebank heeft ook nadelen: de kans op huidkanker wordt er groter door.

Wat maakt het erger?
Er zijn allerlei invloeden die het ontstaan van acne bevorderen of die bestaande acne verergeren:

• bepaalde medicijnen;
• spiersterkende middelen (anabole steroïden);
• anticonceptiepil. Gebruik je de pil en worden je puistjes daar erger van, dan kan het zin hebben op een andere pil over te stappen;
• irritatie door uitknijpen of peuteren, maar ook door de wrijving van de kinband van een brommerhelm;
• cosmetica op oliebasis;
• te veel wassen;
• de combinatie van vochtige warmte en UV-licht;
• menstruatie en zwangerschap;
• stress;
• sommige chemische stoffen, zoals vetten, teerproducten, en bestrijdingsmiddelen tegen onkruid en insecten.

Benzoylperoxide gel
Bij acne zijn poriën in de huid verstopt. Dit ontstaat vaak doordat de buitenste huidlaag te snel groeit. Benzoylperoxide gel verweekt de buitenste huidlaag en vermindert overmatige groei hiervan.

Zo voorkomt het dat de poriën verstoppen. Het vermindert bovendien de groei van de acnebacterie waardoor de puistjes en pukkels afnemen.

Antibiotica die op de huid worden toegepast
Als bovenstaande behandeling met middelen die de buitenste huidlaag verweken niet voldoende helpt, kan een lotion of gel met anitbiotica worden voorgeschreven. De acnebacterie speelt een rol bij de infectie van de porie en het ontstaan van pukkels en puistjes.

Antibiotica toegepast op de huid in een lotion of een gel, remmen de groei van deze acnebacterie op de huid en dus het ontstaan van pukkels en puistjes. Voorbeelden zijn erytromycine en clindamycine.

Antibiotica om in te nemen
Antibiotica remmen de groei van de acnebacterie en daarmee het ontstaan van ontstekingen en pukkels en puistjes. Antibiotica in tabletten of capsules, werken in het hele lichaam en werken zodoende sterker dan antibiotica die op de huid worden gebruikt. Ze worden voorgeschreven als middelen op de huid onvoldoende werken. Voorbeelden zijn doxycycline, minocycline, tetracycline en erytromycine.

Antischimmelmiddelen.
Deze werken tegen de acnebacterie. Ze worden altijd gebruikt in combinatie met andere middelen tegen acne, zoals benzoylperoxide huidgel. Voorbeeld is miconazol op de huid.

Anticonceptiepil
De vrouwelijke hormonen in de anticonceptiepil verminderen vaak de talgproductie. Als bij acne een porie verstopt raakt, hoopt de talg zich op en ontstaan puistjes en pukkels.

Bij vrouwen met acne die tevens de anticonceptiepil willen gebruiken, is het gebruiken van de anticonceptiepil vaak een oplossing. Het effect kan per pil verschillen. Als de ene anticonceptiepil niet helpt tegen de acne, kan een ander type pil worden gekozen.

Eventueel kan worden gekozen voor een pil met anti-androgeenhormonen. Deze pil werkt gewoon als anticonceptiepil en remt ook de talgproductie. Het is niet bewezen dat deze beter zou werken dan een andere anticonceptiepil. Voorbeeld van een pil met anti-androgeenhormonen is cyproteronacetaat in combinatie met ethinylestradiol in de vorm van anticonceptiepil.

Desinfectantia
Desinfectantia of ontsmettingsmiddelen maken de celwand van de acnebacterie kapot waardoor deze afsterft. Deze middelen kunnen gebruikt worden bij de reiniging van de huid. Voorbeeld is chloorhexidine.

Azelaïnezuur
Azelaïnezuur weekt het bovenste laagje van de huid los en voorkomt zo dat de poriën verstoppen. Ook remt het de groei van de acnebacterie. Hierdoor nemen de puistjes en pukkeltjes af.

Retinoïden
Retinoïden beïnvloeden de groei en de rijping van huidcellen. De huidcellen laten daardoor los en hopen zich niet op in de poriën. De poriën raken hierdoor minder snel verstopt. Retinoïden verminderen ook de talgproductie en remmen ontstekingen.

Ze mogen niet door zwangere vrouwen worden gebruikt, omdat ze schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Vrouwen die zwanger kunnen worden, moeten tijdens het gebruik en tot en met een maand na stoppen van het gebruik twee vormen van een betrouwbare anticonceptie gebruiken, bijvoorbeeld de pil en condooms.

Retinoïden worden gebruikt wanneer andere medicijnen niet voldoende helpen. Voorbeelden zijn tretinoïne op de huid en isotretinoïne om in te nemen.